Xơ gan cổ trướng: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và điều trị

Xơ gan cổ trướng là tình trạng biến chứng khá nghiêm trọng của bệnh xơ gan giai đoạn cuối. Hiện tượng này sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy thường xuyên mệt mỏi và đau đớn. Nếu không thể phát hiện và can thiệp kịp thời sẽ làm gia tăng các nguy cơ mắc phải bệnh ung thư gan, gây ảnh hưởng đến cả tính mạng của người bệnh. Do đó, để có thể hiểu rõ về căn bệnh này cũng như nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả, bạn đọc có thể tham khảo qua một số thông tin của bài viết sau đây.

Xơ gan cổ trướng là gì?

Xơ gan cổ trướng hay còn được biết đến với tên gọi khác đó là xơ gan mất bù. Đây là tình trạng xuất hiện khi bệnh nhân mắc phải bệnh xơ gan ở giai đoạn cuối. Lúc này các tế bào ở gan và những nhu mô hầu hết đều đã bị tổn thương nghiêm trọng, đa phần sẽ mất đi hoàn toàn chức năng và không còn khả nặng để phục hồi trở lại. Hiện tượng này sẽ làm cho người bệnh cảm thấy rất đau đớn và mệt mỏi, ảnh hưởng nặng đến sức khỏe và thể trạng của bệnh nhân.

Hầu hết chúng ta đều biết rằng, gan chính là cơ quan nội tạng lớn nhất và cũng đúng vai trò quan trọng trong việc đào thải các chất độc hại, làm sạch máu, chuyển hóa chất, tạo protein, chống viêm nhiễm, tích trữ năng lượng để đi nuôi khắp cơ thể. Do đó, khi có bất kì nguyên nhân nào làm tổn thương lên cơ quan này sẽ khiến cho chúng bị suy giảm dần các chức năng gây ảnh hưởng nguy hiểm đến sức khỏe và cả tính mạng của người bệnh.

Nhiều người mắc phải căn bệnh xơ gan cổ trướng chủ yếu cũng từ thói quen sinh hoạt, ăn uống của mình, sử dụng và làm dụng quá nhiều rượu bia, dung nạp nhiều loại hải sản sống hoặc sử dụng thuốc quá nhiều khiến gan bị suy giảm các chức năng. Tình trạng này thường sẽ gây ra căn bệnh xơ gan, nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dần biến chứng thành xơ gan cổ trưởng.

Do xơ gan ở những giai đoạn đầu không có nhiều các triệu chứng để nhận biết từ bên ngoài. Khi bệnh bắt đầu chuyển biến xấu đi, bụng phình to thì người bệnh mới có thể nhận biết được rõ ràng hơn. Tuy nhiên, khi ấy tình trạng bệnh đã gần bước sang giai đoạn cuối và nguy cơ biến chứng thành xơ gan cổ trướng rất cao. Cũng chính vì lý do này mà bạn cần quan tâm kỹ đến các biểu hiện nhỏ của cơ thể, tiến hành thăm khám sức khỏe định kỳ để có thể kịp thời phát hiện những mầm móng gây bệnh, ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân.

Các giai đoạn của xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trưởng khi vừa mới phát cũng không có nhiều dấu hiệu để nhận biết bằng mắt thường. Đa phần các diễn biến sẽ phát triển âm thầm bên trong cơ thể nên người bệnh khó có thể tự phát hiện ra khi bệnh còn ở những giai đoạn đầu. Cũng chính vì thế, khi bệnh bắt đầu chuyển biến xấu hơn người bệnh mới có thể nhận ra nhưng lúc này các phương pháp điều trị sẽ trở nên khó khăn và cần thời gian cải thiện lâu hơn. Theo nghiên cứu của các chuyên gia thì bệnh xơ gan cổ trướng được chia thành 3 giai đoạn sau:

• Giai đoạn đầu: Giai đoạn này còn thường được gọi với cái tên là xơ gan còn bù. Lúc này các tổn thương của gan vẫn có khả năng phục hồi nếu được phát hiện và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, đa phần người bệnh không thể tự nhận biết được bằng mắt thường vì bệnh không có nhiều triệu chứng rõ rệt.
• Giai đoạn toàn phát: Các chức năng của gan dần bị hạn chế khi bước vào giai đoạn này. Đồng thời người bệnh cũng sẽ dễ dàng nhận biết bởi những biểu hiện cụ thể hơn. Một số dấu hiệu thường gặp ở giai đoạn toàn phát như: tay chân bị phù nề, chán ăn, da và mắt chuyển sang màu vàng, bí tiểu, một vài trường hợp đi ngoài ra máu, nhịp tim tăng nhanh, bụng hơi phình to ra,…
• Giai đoạn cuối: Đây được xem là giai đoạn nghiêm trọng nhất của bệnh và các chức năng của gan hoàn toàn bị mất đi. Đồng thời, sức khỏe của người bệnh cũng bắt đầu cạn kiệt. Người bệnh sẽ rơi vào trạng thái thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ, người không có nhiều sức lực, lờ đờ, đôi lúc có thể rơi vào tình trạng hôn mê. Khi bước vào giai đoạn cuối của xơ gan cổ trướng nên không tìm được biện pháp ngăn chặn sớm sẽ có nguy cơ rất cao mắc phải bệnh ung thư gan, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng của bệnh nhân.

Nguyên nhân dẫn đến xơ gan cổ trướng

Theo nhận định của các chuyên gia thì căn bệnh xơ gan cổ trướng được xuất phát chủ yếu từ bệnh xơ gan ở những giai đoạn cuối. Khi người bệnh không thể phát hiện và điều trị bệnh lúc tình trạng còn nhẹ sẽ khiến cho các triệu chứng càng tăng cao, gan bị gia tăng các tổn thương và dần tiến triển nghiêm trọng hơn thành xơ gan cổ trướng.

Thế nhưng, các bác sĩ chuyên khoa cũng đã chỉ ra một số nguyên nhân chủ yếu gây nên căn bệnh xơ gan, khiến gan bị ảnh hưởng và dần biến chuyển thành xơ gan cổ trướng như:

1. Do virus viêm gan mãn tính

Một số nhiễm khuẩn có khả năng gây nên căn bệnh ảnh hưởng đến gan có thể kể đến như Schistosomiasis, Toxoplasmosis, Brucellose,….Bên cạnh đó, những bệnh nhân có tiền sử hoặc đang bị nhiễm viêm gan B, viêm gan C nếu không được phát hiện và can thiệp sớm sẽ có nhiều nguy cơ dẫn đến tình trạng xơ gan và chuyển biến dần xơ gan cổ trướng.

2. Nhiễm trùng huyết

Nếu tình trạng nhiễm trùng huyết không được can thiệp và kéo dài trong một thời gian sẽ làm cho hệ miễn dịch của cơ thể bị suy giảm đáng để, các chức năng của gan cũng bị ảnh hưởng rất nhiều lâu dài sẽ gây nên tình trạng bệnh xơ gan cổ trướng.

3. Lạm dụng rượu bia

Thói quen thường xuyên uống rượu bia hoặc các loại nước uống có nhiều cồn cũng chính là nguyên nhân chiếm tỷ lệ cao nhất đối với những trường hợp mắc phải các bệnh lý về gan. Khi bạn dung nạp quá nhiều bia rượu vào cơ thể sẽ làm cho gan bị quá tải và dần bị suy giảm các chức năng cả mình. Theo nghiên cứu, trong các loại nước uống có nhiều cồn sẽ chứa rất nhiều athenol. Khi hàm lượng này được đưa vào cơ thể mà lưu thông qua đường máu sẽ bắt đầu biến đổi thành Acetaldehyde. Chất này chính là yếu tố gây nên những tổn thương ở gan, làm gan bị viêm nhiễm trầm trọng và xuất hiện những sẹo xơ gan.

4. Bị nhiễm các hóa chất độc hại

Khi cơ thể tiếp xúc thường xuyên với các hóa chất độc hại sẽ làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm và đây cũng chính là một trong những nguyên nhân hiếm hoi dẫn đên căn bệnh xơ gan. Một số chất độc hại có thể gây nên xơ gan như thách tím, asen,…thường sẽ có ở những nhà máy xử lý hóa chất, các công trình khai thác mỏ. Tuy khá ít gặp nhưng những trường hợp bị xơ gan do nhiễm các hóa chất độc hại sẽ chuyển biến thành xơ gan cổ trướng nhanh hơn và nguy co tử vong cũng cao hơn so với bình thường.

5. Một số nguyên nhân khác

Bên cạnh một số nguyên nhân kể trên, bệnh xơ gan biến chứng thành xơ gan cổ trướng cũng có thể xuất phát từ một số nguyên nhân như:

• Những đối tượng bị thừa cân, béo phì.
• Những người đang mắc bệnh tiểu đường
• Bệnh nhân bị mỡ máu cao.

Dấu hiệu nhận biết xơ gan cổ trướng

Thông thường, khi tình trạng biến chứng từ xơ gan giai đoạn cuối đến xơ gan cổ trướng sẽ không xuất hiện các dấu hiệu đặc trưng. Người bệnh khó có thể phát hiện bởi những triệu chứng khá giống với các bệnh lý thông thường dẫn đến sự chủ quan không tiến hành thăm khám và chẩn đoán chính xác. Khi bệnh không được kiểm soát và điều trị kịp thời sẽ khiến cho tình trạng càng trở nên nghiêm trọng. Xơ gan cổ trướng bước sang giai đoạn cuối sẽ xuất hiện nhiều triệu chứng rõ ràng hơn. Người bệnh sẽ xuất hiện các dấu hiệu thông thường như:

• Bụng phình to: Khi bệnh bước vào giai đoạn toàn phát, người bệnh sẽ thấy bụng bắt đầu có dấu hiệu to lên và phình to bất thường khi xơ gan cổ trướng ở giai đoạn cuối cùng. Hiện tượng này xuất hiện cũng do tình trạng tràn dịch màn bụng dẫn đến bụng bị trương phình lên khác thường, cơ thể nổi lên nhiều mạch máu và cảm thấy rất khó chịu.
• Cảm thấy uể oải, mệt mỏi: Khi gan không thể thực hiện được các chức năng đào thải độc tố, chuyển hóa chất sẽ làm tích trữ những yếu tố gây hại bên trong cơ thể. Điều này sẽ làm cho người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt mỏi, cơ thể dần bị suy nhược, không còn nhiều sức lực, người lờ đờ, nhiều trường hợp xuất hiện tình trạng sốt nhẹ vì các tế bào gan đã bị hoại tử.
• Da vàng, mắt vàng: Khi các tế bào ở gan đã bị tổn thương quá nhiều và không thể phục hồi được các chức năng của mình sẽ làm cho người bệnh bị vàng da, tròng trắng của mắt cũng bắt đầu chuyển sang màu vàng.
• Đau nhức ở vùng bụng (khu vực của gan): Khi tình trạng xơ gan cổ trướng kéo dài, khiến gan không thể hoạt động dần có thể xuất hiện các khối u bên trong khiến cho cơ hoành bị tổn thương gây nên những cơn đau nhức bất thường.
• Một số triệu chứng khác: Bên cạnh những dấu hiệu đặc trưng để nhận biết của xơ gan cổ trướng, người bệnh cũng sẽ xuất hiện một số triệu chứng như thường xuyên mệt mỏi, buồn nôn, khó tiêu, chán ăn, rụng tóc, nước tiểu có màu đậm như trà, lòng bàn tay chuyển sang màu đỏ bất thường.

Một số biến chứng của bệnh xơ gan cổ trướng

Xơ gan cổ trướng được xếp vào những căn bệnh nguy hiểm, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cả tính mạng của con người. Nếu người bệnh không thể kịp thời phát hiện và áp dụng phương pháp điều trị thích hợp sẽ làm gia tăng các biến chứng đáng báo động.

• Bệnh não: Do gan bị tổn thương và không thể hoạt động trong thời gian dài khiến cho các chất độc bên trong cơ thể không thể đào thải và dần tích tụ lại. Tình trạng này sẽ gây ảnh hưởng đến não bộ dẫn đến những bệnh lý liên quan đến cơ quan này. Thông thường, người bệnh sẽ bị suy giảm trí nhớ, không thể tập trung, trầm cảm,…Nhiều trường hợp khi lượng độc tố trong não quá cao sẽ dẫn đến hôn mê, nghiêm trọng hơn là tử vong.
• Phù và cổ trướng: Khi gan bị tác động và suy giảm các chức năng sẽ làm ảnh hưởng đến một số cơ quan khác của cơ thể, đặc biệt là thận. Khi đó, nước và muối sẽ được lưu trữ ở cầu thận, khiến cho cơ thể bị tồn đọng. Nếu không được khắc phục sớm sẽ làm cho cơ thể bị phù nề, bùng trướng lên và cân nặng bị tăng liên tục.
• Viêm phúc mạc: Tình trạng này sẽ tự phát khi bị nhiễm vi khuẩn. Cũng bởi vì hàm lượng các chất lỏng có trong khoang bụng bị ứ đọng quá nhiều làm cho các vi khuẩn dần phát triển và gây nên tình trạng nhiễm trùng. Người bệnh khi mắc phải hiện tượng này sẽ cảm thấy đau bụng dữ dội và liên tục. tiêu chảy,…Đây cũng chính là một trong những biểu hiện nghiêm trọng của các biến chứng từ xơ gan cổ trướng.
• Ung thư gan: Đây được xem là biến chứng nghiêm trọng nhất của căn bệnh xơ gan cổ trướng. Khi bệnh tiến triển sang ung thư gan thì những biện pháp điều trị chỉ góp phần kéo dài sự sống, người bệnh sẽ có nguy cơ tử vong cao.

Các phương pháp giúp điều trị bệnh xơ gan cổ trướng

Tùy vào mức độ bệnh và thể trạng của mỗi người mà khi tiến hành thăm khám và chẩn đoán cụ thể, các bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên về các phương pháp điều trị bệnh gan nhiễm mỡ phù hợp nhất với bạn. Dù chọn lựa bất kì biện pháp nào, người bệnh cũng cần phải nghiêm túc thực hiện và tuân thủ đúng các hướng dẫn của chuyên gia để giúp tình trạng bệnh mau chóng cải thiện, đẩy lùi các biến chứng có hại cho sức khỏe.

1. Sử dụng thuốc Tây

Do bệnh gan cổ trướng thường không thể phát hiện sớm ở những giai đoạn đầu. Người bệnh chỉ có thể vô tình nhận biết được khi tiến hành thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc thiện hiện một số xét nghiệm chuyên khoa khi các dấu hiệu bệnh chưa rõ ràng. Vì thế, đa phần người bệnh khi tìm đến bác sĩ chuyên môn thì bệnh tình đã chuyển biến nặng, cần phải có sự can thiệp của một số loại thuốc đặc trị.

Các bác sĩ chuyên khoa sau khi đã nắm rõ được tình trạng bệnh của bệnh nhân sẽ tiến hành kê đơn thuốc để giúp gan dần phục hồi các chức năng, đồng thời gây ức chế các tác nhân gây hại là cho bệnh tiến triển xấu đi, hạn chế bớt nguy cơ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.

Một số loại thuốc mà các bệnh nhân xơ gan cổ trường thường được chỉ định sử dụng như:

• Thuốc Albumin human: Các bác sĩ sẽ chỉ định truyền dịch Thuốc Albumin human khi Albumim bị giảm nhiều ở mức dưới 25g/l và có dấu hiệu phù hoặc các màng bị tràn dịch.
• Thuốc Cholestyramin (Questran), ursolvan: Loại thuốc này sẽ giúp cơ thể loại bỏ được các độc tố đang tích trữ bên trong.
• Một số loại thuốc hỗ trợ tốt cho các hoạt động của gan như Hepamez, Liverin, Hepatin, Legalon.
• Để có thể ức chế sự gia tăng của mầm bệnh, những đối tượng bị xơ gan cổ trướng sẽ được tiến hành truyền dịch axit amin phân nhánh.

Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc điều trị khi có sự hướng dẫn cụ thể của các bác sĩ chuyên môn. Không nên tự ý dùng thuốc hoặc thay đổi liều lượng của thuốc, hạn chế những trường hợp ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Trong suốt quá trình điều trị xơ gan cổ trướng bằng thuốc Tây, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như cảm thấy buồn nôn, chóng mặt, đại tràng,…

2. Điều trị xơ gan cổ trường bằng tế bào gốc

Sử dụng tế bào gốc để điều trị xơ gan cổ trướng là một trong những phương pháp hiện đại áp dụng công nghệ tiên tiến không cần phải phẫu thuật. Các này sẽ giúp cải thiện tốt tình trạng bên sức khỏe của người bệnh, giúp gan dần phục hồi được chức năng hoạt động, làm lành các tế bào đã bị tổn thương. Tuy nhiên, chi phí để thực hiện điều trị xơ gan cổ trướng bằng tế bào gốc khá đắt đỏ. Vì thế mà nhiều đối tượng người bệnh không thể áp dụng được phương pháp hiệu quả này.

Bằng biện pháp này, các bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành lấy tế bào đơn thân có trong máu của người bệnh và bắt đầu chuyển hóa chứng thành những tế bào nhờ vào quá trình nuôi cấy. Sau khi các tế bào đã được hoàn chỉnh thì tiến hành chuyển vào cơ thể để giúp bệnh nhân có thể chống chọi lại một số yếu tố có hại đang tích trự trong máu và gan.

Bên cạnh những lợi ích mà công nghệ tế bào gốc mang lại cho sức khỏe người bệnh, phương pháp này còn giúp bạn phát hiện được sớm những tổ chức xơ hóa ung thư. Điều này hỗ trợ rất nhiều trong việc ngăn chặn và giải quyết kịp thời các biến chứng có thể đe dọa đến tình mạng người bệnh. Tuy nhiên, quá trình điều trị xơ gan cổ trường bằng công nghệ tế bào gốc vẫn sẽ có nguy cơ không thành công nếu người bệnh lựa chọn các cơ sở y tế không uy tín và đảm bảo chất lượng, chuyên môn.

3. Áp dụng các bài thuốc Đông y để chữa xơ gan cổ trướng

Bên cạnh những phương pháp của y học hiện đại, nhiều người bệnh cũng có thể kết hợp cũng các bài thuốc Đông y, sử dụng các loại thảo dược từ thiên nhiên để giúp ức chế tình trạng bệnh, cũng như cải thiện nhanh chóng các chức năng của cơ quan nội tạng đang bị tổn thương. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kì biện pháp nào, người bệnh xơ gan cổ trướng cũng cần thảm khảo với ý kiến của chuyên gia để được đưa ra lời khuyên tốt nhất.

Sau đây là một số bài thuốc chữa xơ gan cổ trường bằng Đông y:

Bài thuốc số 1

Chuẩn bị nguyên liệu: 

• 100g cây chó đẻ răng cưa
• 50g bông mã đề tươi
• 2g bột củ tam thất
• 1 quả dứa đã sắt thành từng miếng nhỏ

Cách thực hiện:

• Đem tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị (trừ bột củ tam thất) đi sắc cùng với 2 lít nước lọc.
• Đun sôi trên lửa lớn cho đến khi lượng nước cô đặc lại còn khoảng 1/2 thì có thể tắt bếp.
• Lọc lấy phần nước thuốc và chia thành 3 phần bằng nhau.
• Mỗi lần uống sẽ dùng 2g bột củ tam thất để hòa tan cùng.
• Người bệnh nên kiên trì sử dụng 1 thang thuốc hàng ngày để giúp các triệu chứng của bệnh mau chóng thuyên giảm.

Bài thuốc số 2

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 3 quả cau
• 50g hạt đậu đen
• 30g hạt mã đề
• 7g rễ cỏ tranh

Cách thực hiện:

• Đem hạt đậu đen sao trên chảo nóng cho vàng.
• Sử dụng tất cả các vị thuốc trên để sắc với khoảng 6 chén nước.
• Đun sôi để dưỡng chất hòa tan vào nước cho đến khi lượng thuốc còn khoảng 2 chén nước thì tắt bếp.
• Lọc lấy phần nước thuốc và chia đều thành 2 phần uống trong ngày.
• Duy trì thực hiện bài thuốc này để giúp tình trạng xơ gan cổ trướng nhanh cải thiện.

Ưu điểm lớn nhất của các bài thuốc Đông y đó chính là những nguyên liệu đều được lấy từ thiên nhiên nên đảm bảo an toàn và không gây tác dụng phụ cho người sử dụng. Đặc biệt hơn, chi phí cho phương pháp này cũng khá thấp do đó hầu hết những người bệnh đều có thể áp dụng được. Tuy nhiên, tùy vào mức độ và sự hấp thụ thuốc của cơ thể mà hiệu quả của mỗi người sẽ khác nhau. Người bệnh cần phải kiên trì thực hiện trong thời gian dài và nên lựa chọn những cơ sở Đông y chất lượng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn đọc có thể hiểu thêm về căn bệnh xơ gan cổ trướng hay còn gọi là xơ gan mất bù. Để có thể kịp thời phát hiện và ngăn chặn bệnh hiểu quả, bạn nên giữ thói quen thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/ lần. Nếu trong quá trình điều trị bệnh có xuất hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh cần nhanh chóng báo ngay cho bác sĩ chuyên khoa để được ngăn chặn và đưa ra phương pháp giải quyết hiệu quả nhất.